Niet wegkijken! De duisternis tussen de pagina's.
Plus de ‘Most exciting Dutch author since probably ever’, de magie van uitzoomen, een bruin schilderij en de podcast van Boomer & Millennial.
Ik stuitte de afgelopen dagen steeds op Marieke Lucas Rijneveld. Zijn nieuwe poeziebundel Komijnsplitsers is net verschenen, een aanrader! En, op mijn eerste-zinnen-scheurkalender stond: ‘Ik was tien jaar en deed mijn jas niet meer uit.’ Ik herkende direct deze eerste zin van De avond is ongemak, een boek waar ik een lastige verstandhouding mee heb. Ik vind dit soort verhalen en vooral de setting zo ongemakkelijk dat ik er echt misselijk van wordt tijdens het lezen. Een dorp vol met volwassenen die niets lijken te zien, horen of voelen. Al die onderdrukte emoties leiden ondertussen tot de meest vreselijke dingen, iedereen gaat nog stugger door met wegkijken en zo blijft alles zich herhalen.
Niets in deze wereld lijkt fantasievol, spontaan, mooi of fijn, maar alles is vooral gewoon, onopvallend en functioneel. Eten is niet lekker maar praktisch. Die wereld is voor mij zo bleek en moeilijk te begrijpelijk. Tijdens het lezen zou ik het liefst willen roepen: KIJK! DOE IETS!! Mijn hemel: ZEG IETS! Echt, Lucas, je krijgt me flink op de kast.
Nu is de ellende an sich niet het probleem, realiseerde ik me toen ik afgelopen week Betty uitlas (zie verderop in deze nieuwbrief). Ook een verhaal over opgroeien in een familie waar trauma bijzonder lelijk de kop opsteekt. Maar in dit boek is er een Native-American vader die met zijn magische kijk op de wereld, zijn verhalenkracht en respect voor de natuur de wereld tenminste groter weet te maken dan alleen die ellende. Dat is denk ik alles waard. Dáárom is kunst essentieel. Verhalen zijn van levensbelang. Of je ze aan elkaar vertelt of ze op het toneel brengt, ze stopt in een schilderij, beeld of boek. Om onszelf in te herkennen of juist niet, ongemakkelijk als het soms ook is.
Uitgelezen: Betty van Tiffany Mcdaniel
Deze familiegeschiedenis is gebaseerd op de oma van schrijver Tiffany McDaniel. Betty wordt in 1954 geboren, ze is het zesde kind van een Cherokee vader en een witte moeder. Het is een hard leven vol armoede, racisme en trauma’s. Gelukkig is er ook veel liefde binnen het gezin en de verhalen van haar vader voeden haar verbeelding en daarmee haar veerkracht. Uiteindelijk ontpopt Betty zich als schrijver en groeit ze op tot een weerbare jonge vrouw.
Dit boek laat zien hoe trauma ontstaat en hoe het wordt doorgegeven, hoe hard het vechten is, maar óók dat er meer is, en dat je het een plek kunt geven.
Uitgelezen: Intimacies van Katie Kitamura
Een favoriet van Barack Obama, nog niet in een Nederlandse vertaald, maar dat kan toch niet lang meer duren. Intimacies is een verhaal over een expat in Den Haag. Een vrouw die werkt als vertaler voor het Internationaal gerechtshof waar ze tijdens de rechtzaken de verklaringen van getuigen en verdachten in zaken over genicode en oorlogsmisdaden vertaalt. In haar vrije tijd wordt ze in de persoonlijke drama’s van anderen gezogen. Haar date Adriaan ligt in scheiding met zijn vrouw, en ze raakt bevriend met de zus van het slachtoffer een gewelddadige beroving. Wat gebeurt er nu eigenlijk allemaal? Een hypnotiserende literaire triller vol reflectie op liefde, taal, macht en geweld.
Uitgelezen: De gezichten van Tove Ditlevsen
De autobiografische Kopenhagen trilogie van Tove Ditlevsen is een werkelijk adembenemend verhaal over de strijd en metamorfose van een vrouw: grappig, slim én duister. Nu is ook haar roman De gezichten vertaald. Lise is een kinderboekenschrijver die de zorg voor haar kinderen grotendeels heeft overgedragen aan de werkster die bij het gezin inwoont. Ze wordt steeds wantrouwiger en heeft het gevoel dat haar man en werkster een verhouding hebben en haar het huis uit willen werken. Ze begint stemmen te horen en zakt dieper en dieper weg in duistere gedachten en worstelt met de vraag hoe erg het is om zich daaraan over te geven. In dit verhaal vind Ditlevsen nieuwe manieren om haar eigen ervaringen met depressie, verslaving en roem vorm te geven. Mocht je nog niets hebben gelezen van Ditlevsen, lees dan eerst de Kopenhagen trilogie, voor de fans (dat is onvermijdelijk), lees De gezichten!
Tijd voor de podcast van Boomer & Millennial
Ik liet in de vorige nieuwbrief al vallen dat ik erover denk om eens een podcast te maken, wordt aan gewerkt. In de tussentijd was ik te gast in de fijne literaire podcast Boomer & Millennial van Paula @Bookbreaknl en Istvan @dutchliteraturejunkie. Luister hieronder de aflevering, waarin ze het heerlijk oneens zijn over het laatste boek van Willy Vlautin en luister vanaf minuut 33 naar mijn bijdrage over online leesclubs en de boeken waar ik naar uitkijk, zoals Zee, nu van Eva Meijer.
Wie benieuws is naar de volgende leesclub, nog heel even geduld! Ik kies binnenkort weer een boek uit en houd jullie op de hoogte.
Even uitzoomen, en zie: de magie van onze wereld
Hypnotiserend toch?! Ik was er zelfs een beetje door ontroerd.
Waar ik het verder nog met je over wil hebben
‘Most exciting Dutch author since probably ever.’ Dit mooie interview met Marieke Lucas Rijneveld in het tijdschrift Fantastic Man (ze gebruiken hier nog de voornaamwoorden hen/hun, ofwel they/them in het Engels)
Een online evenement ‘Hoop en democratie’ met een interessant panel (Arnon Grunberg, Dean Bowen, Alicja Gescinska en Warda El-Kaddouri) Ik denk dat ik inschakel en meekijk, volgende week maandag.
Maya Angelou staat op het Amerikaanse kwartje, tof! ‘The US Mint plans to issue 20 more quarters over the next four years, depicting other American women who played important roles in the country's history.’
Donderdag 27 januarie start de Poëzieweek, dit jaar is het thema ‘natuur’. Ramsey Nasr schreef het Poëziegeschenk.
De columns van Joost Oomen in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden zijn een feestje (Klik hieronder op de Instagrampost om ook de rest te lezen). Binnenkort verschijnt Oomen’s nieuwe boek Visjes.