Als je hart gaat zingen van een boekenkast, en hoe dat belangrijker is dan welk voornemen dan ook.
Plus Een geest in de keel, Anangsieh de spin en een dosis hoop van De Blauwe Maandag
Hallo 2022!
Ik zag de afgelopen week online veel ‘book challenges’ voorbij komen en mooie leesplanningen voor het nieuwe jaar: 12 dikke pillen, 12 door mijn volgers aanbevolen boeken, 12 boeken die ik al langer in mijn kast heb staan, of een ‘ik koop geen nieuwe boeken meer’ challenge. Deze laatste zie je bij enthousiaste boekbezitters die een soort van boekschaamte hebben ontwikkeld. Ik herken het ook wel en ik vermoed dat het niet zozeer het kopen is wat de schaamte oproept, niet zozeer dat je jezelf te hebberig vind. Het is vooral dat er meer nieuwe boeken het huis binnen komen, dan je weggelezen krijgt. En dat je je daardoor toch ongemakkelijk of ontevreden voelt.
Voor alle booknerds die zich hierin herkennen: waarom eigenlijk? Je kan ook zeggen: ‘Ik wordt écht heel enthousiast van boeken. Mijn hart gaat zingen van een boekenkast!’ Hou van jezelf als je in de boekenwinkel staat met 6 boeken in je handen en niet kunt kiezen. Zeg ‘Nou en! als dat stemmetje zegt: ‘Je mag geen boeken kopen, want je hebt je huiswerk niet af, je moet eerst al die andere uitlezen.’
(Hetzelfde kun je zeggen voor de bieb-lezers die elke keer weer meer boeken meenemen dan ze uitgelezen krijgen)
Ik kan er wel van genieten, het idee dat er nog een geweldig verhaal op mijn plank (of waar dan ook) staat die ik nog te ‘unlocken’ heb. Een juweel dat rustig ligt te rijpen. Tot de dag dat ik het ineens oppak, om weg te geven, uit te lenen of zelf te lezen. Sterker nog, zelfs al zou het mijn leven lang ongelezen blijven, puur het feit dat dit boek bestaat maakt de wereld een beetje mooier. Er zijn echt eindeloos meer boeken in de wereld dan ik uren in mijn mensenleven heb om ze te lezen, en dat is geweldig.
Goed, alle boekenliefde op een stokje, ik begrijp dat zo’n challenge ook gewoon een leuke manier is om jezelf uit te dagen en dat het iets is dat leuk is om te delen op de socials. Het is enorm persoonlijk of ‘challenges’ je stimuleren of teveel onder druk zetten. Dus ga ze aan, of zeker niet. Neem het in ieder geval niet te serieus.
Als je dan toch 1 voornemen zou omarmen, dan is het dat je jezelf belooft tijd vrij te maken om te lezen. En dat is een kwestie van je mobiel wegleggen en beginnen. Uiteindelijk gaat het om de boeken zelf, en niet om de lijstjes en vinkjes. Je leest voor jezelf, elk verhaal is een feestje in je eigen hoofd.
Uitgelezen: Een geest in de keel en De verborgen dochter
Een geest in de keel van de Ierse schrijver Doireann Ní Ghríofa is een zeer persoonlijk en ‘aards’ boek waarin Ní Ghríofa onderzoek doet naar een beroemd Iers gedicht (een klaagzang) Caoineadh Airt Uí Laoghaire van de achttiende-eeuwse dichteres Eibhlín Dubh Ní Chonaill. In spaarzame uurtjes en momenten bijt ze zich steeds weer vast in deze lyrische tekst, en ondertussen zorgt ze voor drie kleine zoontjes en is ze zwanger van het vierde kind. Al kolvend vergelijkt ze vertalingen en probeert ze historische feiten te achterhalen over de tekst en de schrijver. Intussen rijgt haar leven zich aaneen in 1001 af te vinken lijstjes: was draaien, schrobben, koken, tranen wegkussen, bedden verschonen, herhaal, herhaal, herhaal. Ik ben zelf geen moeder maar dit boek bracht me voor mijn gevoel erg dichtbij die beleving. Tegelijkertijd gebeurt er iets wonderlijks in dit boek, want het laat je voelen hoe levens door de eeuwen heen verbonden zijn, ook die van vrouwen waar maar weinig over is vastgelegd. Ik was erg onder de indruk.
Lees ook deze recensie in Trouw
Elena Ferrante’s De verborgen dochter is een compleet anders verhaal maar óók een indringend boek over moederschap. Leda is nog niet zo lang geleden gescheiden, en ze voelt zich bevrijd. In de zomer huurt ze een vakantiehuisje aan zee. Van onder haar parasol op het strand kijkt ze naar het geluk van een jonge moeder, Nina, en haar dochtertje. Met bewondering maar ook met jaloezie, omdat het haar herinnert aan de moeizame verhouding met haar eigen, nu volwassen dochters die bij hun vader in Canada zijn gaan wonen. In een opwelling besluit Leda de idylle van Nina en haar dochter te vernietigen. Ik las het boek uit en keek die avond direct de verfilming op Netflix (met Olivia Colman bekend van oa The Crown). Beiden een aanrader! De verfilming is erg trouw aan het boek.
Lees ook Marja Pruis’ recensie over dit boek
Leesclub Liefde in de grote stad mét vertaler!
Goed nieuws voor iedereen die meedoet aan de komende online leesclub over het boek Liede in de grote stad van op 10 januari. Mattho Mandersloot, de vertaler van dit Zuid-Koreaanse debuut, schuift ook even aan. Wie me al wat langer volgt weet dat ik altijd vol lof ben over het vertalersvak, want waar zouden we zijn zonder vertalers! Ik verheug me op het gesprek.
Helaas zit deze leesclub al helemaal vol. De eerstvolgende editie laat nog even op zich wachten, omdat ik komende weken wat meer tijd aan mijn schrijfwerk wil besteden. Wanneer er weer een nieuwe editie aankomt, horen jullie volgt nieuwbrieflezers het als eerst.
“In a world that entices us to browse through the lives of others to help us better determine how we feel about ourselves, and to in turn feel the need to be constantly visible — for visibility these days seems to somehow equate to success — don’t be afraid to disappear from it, from us, for a while and see what comes to you in the silence.”
—Michaela Coel
Een mooie uitspraak die past bij mijn stemming van de afgelopen week. Ik ben een beetje Instagram-moe. Op dit moment lees ik De macht van nietsdoen, een radicaal verzet tegen de aandachtseconomie van kunstenaar Jenny Odell. Ik heb het al een jaar of twee steeds in mijn handen gehad en ben het nu eindelijk gaan lezen. Het gaat over de krachten die om onze aandacht strijden. Het boek vergt wat inspanning, omdat het vol zit met informatie en filosofie, maar het inspireert me enorm, ik leer er veel van.
Waar ik het verder nog met je over wil hebben
Het programma Medialogica heeft een mooie reportage gemaakt over ‘de vertalersrel’ rondom de spoken word tekst van Amanda Gorman, je hebt er vast iets over gehoord afgelopen jaar. Ik vond het heel verhelderend om zo achteraf een analyse van alle gebeurtenissen te zien en de betrokkenen te horen. Aanrader!
Op de valreep nog een leuk overzicht vol ‘beste boeken’ van mijn vrienden van Bored to Death Book Club.
Ik denk er nog altijd aan om een podcast te maken, wat denken jullie? Misschien maak ik een pilot die ik als gesproken whatsapp bericht deel, ik denk er nog even over na.
Voor wie zelf schrijft, een artikel van Roos van Rijswijk over wat Renate Dorrestein haar cursisten leerde. ‘Niet laf zijn.’
Dit had ik als kind willen lezen! De verhalen van Anangsieh de spin, opgetekend door Anton de Kom. Vanaf februari in de winkel, hele mooie uitgave met tekeningen van Brian Elstak.
Nog een nieuw boek om naar uit te kijken. De gezichten van Tove Ditlevsen.
Vandaag in het nieuws: de persoon die zich online presenteerde als uitgever en zo honderden manuscripten van schrijvers wist te ontfutselen is door de FBI opgepakt; maar is het mysterie nu helemaal opgelost? Pak er popcorn bij en lees hier een uitgebreide reconstructie. (soft paywalled)
Maandag 17 januari is het Blue Monday, de meest depressieve dag van het jaar. Mooi nieuws dat De Blauwe Maandag weer uitkomt, een krant met een hoopvolle blik op de wereld om ons heen vol columns, reportages, kunst en gedichten van o.a. Adriaan van Dis, Yvette van Boven, Brian Elstak, Toon Tellegen, Robin Barry, Gershwin Bonevacia en Barbara Collé. En omdat hoop iets is om te delen, kun je De Blauwe Maandag alleen bestellen voor iemand anders, doen!